ความหมายของ HIVQUAL 
        HIVQUAL (Quality of HIV care) คือรูปแบบการพัฒนาคุณภาพการดูแล ผู้ติดเชื้อ โดยการพัฒนาศักยภาพด้านการบริหารจัดการคุณภาพการดูแลผู้ติดเชื้อ/ผู้ป่วยเอดส์ ในโรงพยาบาล

ความเป็นมาของ HIVQUAL Project
          HIVQUAL Project ริเริ่มและพัฒนาโดยสถาบันเอดส์ รัฐนิวยอร์ค ประเทศสหรัฐอเมริกา มีเป้าหมายหลักเพื่อการพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์

          HIVQUAL Project ประยุกต์ปรัชญาหยิน-หยาง ของประเทศจีนในการพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ติดเชื้อและผู้ป่วยเอดส์ คือ คุณภาพของการดูแลผู้ติดเชื้อและผู้ป่วยเอดส์เป็นกระบวนการต่อเนื่อง มีความสมดุลย์ใน 3 องค์ประกอบได้แก่ การวัดผลการปฏิบัติงานการดูแลรักษา (Performance Measurement (PM)) การปรับปรุงคุณภาพ (Quality Improvement (QI)) มีระบบโครงสร้างพื้นฐานเพื่อการพัฒนาคุณภาพภายในองค์กร (Infrastructure) และกิจกรรมที่เสริมให้เกิดการพัฒนาได้เร็วและต่อเนื่อง คือ การเรียนรู้แบบกลุ่ม (Group Learning)
          ซึ่งหมายความว่า การพัฒนาคุณภาพบริการจะต้องทำควบคู่กันระหว่างการวัดผลการปฏิบัติงานการดูแลและการปรับปรุงคุณภาพ ภายใต้บริบทของหน่วยงานที่ต้องสร้างความเข้มแข็งด้านโครงสร้างพื้นฐานเพื่อสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพ เช่น นโยบายขององค์กรและผู้บริหาร ทีมที่ปรึกษาด้านการพัฒนาคุณภาพ คณะกรรมการดำเนินงาน การทำงานเป็นทีม ตลอดจนทรัพยากรที่จำเป็นเพื่อการสนับสนุนการวัดผลการปฏิบัติงานและการปรับปรุงคุณภาพเป็นประจำและต่อเนื่อง (Continuous quality improvement, CQI)
                                                                                                             

การปรับปรุงคุณภาพการดูแลรักษาด้านเอชไอวี/เอดส์ โดยรูปแบบ HIVQUAL 
          เป็นรูปแบบการพัฒนาคุณภาพในหน่วยงาน (HIVQUAL model) เพื่อช่วยเหลือหน่วยงานให้มีแนวทางในการการพัฒนาคุณภาพการดูแลได้เองอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน ซึ่งรูปแบบนีประกอบด้วยวงล้อการดำเนินงาน 2 วง คือ ระดับของการวางแผนเพื่อเอื้ออำนวยให้เกิดการดำเนินงาน (HIV Quality Program) ซึ่งประกอบไปด้วย 3 ขั้นตอน และ ระดับของการดำเนินงานพัฒนาคุณภาพ (Quality Improvement Project) ซึ่งประกอบไปด้วย 6 ขั้นตอน

HIV Quality Program Cycle

แผนงานเพื่อการพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ติดเชื้อและผู้ป่วยเอดส์ (HIV Quality Program Cycle) ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน

1. กำหนดและวางแผนงานพัฒนาคุณภาพ

  • ระบุหัวหน้า/ผู้นำทีม และผู้มีส่วนร่วม
  • แต่งตั้งคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพ
  • วางแผนงานพัฒนาคุณภาพ
  • กำหนดยุทธศาสตร์ในการดำเนินงานตามแผน

2. ส่งเสริมและสนับสนุนการดำเนินงานพัฒนาคุณภาพ

  • สร้างระบบการวัดผลการปฏิบัติงาน
  • ทบทวนข้อมูลการวัดผล
  • กำหนดทีมรับผิดชอบโครงการพัฒนาคุณภาพ
  • สนับสนุนกิจกรรมพัฒนาคุณภาพ

3. ประเมินผลงานพัฒนาคุณภาพ

  • ประเมินประสิทธิภาพของโครงการพัฒนาคุณภาพ
  • ประเมินการทำงานของทีม
  • เรียนรู้และตอบสนองต่อการปฏิบัติงาน
  • กำหนดยุทธศาสตร์เพื่อความยั่งยืนของโครงการ

Quality Improvement Project Cycle

          การดำเนินงานปรับปรุงคุณภาพการดูแลภายหลังการวัดผลการปฏิบัติงานการดูแลตาม HIVQUAL Model มีการดำเนินงานในรูปโครงการ โดยมี 6 ขั้นตอนดังนี้ 

ขั้นตอนที่ 1 ทบทวน เก็บข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูล Review, Collect and Analyze Project Data

  • ทบทวนข้อมูล
    • ถูกต้อง, มีอยู่จริงหรือไม่
    • ทราบข้อมูลพื้นฐาน, ช่วยจัดลำดับความสำคัญของแผนกิจกรรม
  • รวบรวมข้อมูล
    • วัดอะไร, วัดอย่างไร
    • วิเคราะห์ข้อมูล
  • นำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล

ขั้นตอนที่ 2 จัดสร้างทีมงาน

  • แนวทางการสร้างทีม
    • กำหนดบทบาทของสมาชิก
    • หัวหน้า ผู้ประสานงาน ผู้ดำเนินการ
    • สร้างสัมพันธภาพภายในที
  • การเขียนบันทึกการดำเนินงานโครงการเพื่อให้ทีมเข้าใจตรงกัน 

ขั้นตอนที่ 3 ทบทวนกระบวนการดำเนินงาน

  • เข้าใจกระบวนการทำงาน
  • ระบุสาเหตุของปัญหาหรืออุปสรรคในการทำงาน

ขั้นตอนที่ 4 วางแผนการดำเนินงานและทดสอบการเปลี่ยนแปลง

  • กำหนดการเปลียนแปลงโดยใช้ วงล้อ PDSA
  • วางแผนการทดสอบ
  • ดำเนินการทดสอบตามแผน

ขั้นตอนที่ 5 คณะดำเนินงานประเมินผลที่ได้จากการดำเนินการร่วมกับผู้รับผิดชอบหลัก

  • สรุปผลการดำเนินงานพัฒนาคุณภาพ
    • การเขียนรายงาน,การนำเสนอ
    • จัดบอร์ด,โปสเตอร์,Website
  • ประเมินผลกับคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพ
    • ผลการดำเนินงานได้ผลตามเป้าหมาย/วัตถุประสงค์หรือไม่
    • ควรขยายผลการดำเนินงานหรือไม่ ทั้งในระบบการดูแลรักษาด้านเอชไอวี หรือ ทั้งองค์กร  

ขั้นตอนที่ 6 ปรับระบบการดำเนินงาน

  • ทำให้เกิดการทำงานต่อเนื่อง
        
    กลยุทธ์

    • วัดผลการทำงานซ้ำ (Re-measure performance)
    • พัฒนาศักยภาพเจ้าหน้าที่
    • ชื่นชม/รับรองผู้ที่ทำงานได้ดี
    • ทำให้เกิดความรู้สึกเป็นเจ้าของในงานที่ทำ
    • นำผลงานไปใช้ทั้งองค์กร
  • การประเมินตนเอง ทีม 
    • โดยการเขียน/อภิปราย
    • ฉลองความสำเร็จ
 
 
       วัตถุประสงค์โครงการ
      

   แนวคิดเรื่องการจัดการคุณภาพ (HIVQUAL Concept) กลับหน้าแรก

   โดย พญ.จิตรลดา อุทัยพิบูลย์